col Sère co la so bel’aqua ciara,
ma pias i cios, i prat, le stradeline
doe che canta i rosgos, le speransine.
Ché gh’è la casa de mi pore vècc,
coi ní da le rundane sota i tècc:
forse i’è amò i fioi di fioi di rundaní
che gh’era al temp che sere piciní.
Vède ‘l pupà che l’era issé ‘n bun òm,
che ‘l m’á ‘nsegnát a èe an galantòm;
da me mama recòrde i’urasiú
an di mument da le tribülasiú.
E te recòrdet che le sere bèle,
col ciel spassat e crüelát de stèle,
quand setát zo ‘n sö l’èrba dal nòst brol,
tasìem töi du per sent al russignol?
Ché i munt luntá, i campaníi, le tère
che sa spècia col cül an sö ‘n sal Sère,
sii pör s’ciarat dal sul o da la lüna,
i ciama ‘n penser car o ‘na persuna.
Gh’èm miga i munt, ma, quand gh’è ‘l ciel seré,
i munt da Bèrghem i ta par lé issé:
sa vèet fin, cume tante pegurine
spantegade söi fianch, cese e casine,
e ‘ncrüstat d’or, d’argent e altre culur
che istès nu ta fa vèt gna ‘n brao pitur.
Gh’èm miga ‘l mar co l’aqua túrbia e amara,
ma ‘l Sère co la so aqua dulsa e ciara,
che ‘l ve zo, a zich e zàch, cume ‘n arzent,
coi so paesèt anturne töcc splendént,
traers i cios, i prat, le stradeline
doe che canta i rosgos, le speransine.
Ché dal Dòm par che ‘l sun da le campane
al cünte di nòst vècc stòrie luntane,
da tanti brai òm, che in altre sit
a íghen ‘na metái i sa ciöcia i dit.
Ché gh’íem le müre ‘n doe Barbarossa
l’á düít südá sanch a gossa a gossa,
e, cume ‘ncó, i so degnissem disendent,
an invensiú diabòliche sapient,
i’ustagi i ligáa a le so torr, stö ròi,
per vèt i nòst a massacrá i so fioi.
Ma l’á pudít dóma col tradiment
a viga di cremasch al supraént;
ché dal valur di vècc gh’è amó memòria:
a inciòstre d0or l’è scrét an da la stòria.
Ché gh’èm le müre, i palàa e i’arch
da la gluriusa tèra da san March,
doe dòrma antich gueriér a cent a cent
con tanc màrter dal nòst Risurgiment.
I’è ròbe da nagót, ma, töte ‘nsèma,
le ma tègn ché ligat a la me Crèma
da giòie santificada e da dulur,
coi me mòrt che ma spèta arent a lur,
an mèzz ai cios, i prat, le stradeline,
doe che canta i rosgos, le speransine,
senza sperá ‘n unur, an’atensiú,
a spetá ‘l dé da mor cumè ‘n cuiú.
E adès se argü da Crèma urá sparlá,
i’aará a che fa con me, i’aará a che fa.
Ché dal Dòm par che ‘l sun da le campane
al cünte di nòst vècc stòrie luntane,
da tanti brai òm, che in altre sit
a íghen ‘na metái i sa ciöcia i dit.
Ché gh’íem le müre ‘n doe Barbarossa
l’á düít südá sanch a gossa a gossa,
e, cume ‘ncó, i so degnissem disendent,
an invensiú diabòliche sapient,
i’ustagi i ligáa a le so torr, stö ròi,
per vèt i nòst a massacrá i so fioi.
Ma l’á pudít dóma col tradiment
a viga di cremasch al supraént;
ché dal valur di vècc gh’è amó memòria:
a inciòstre d0or l’è scrét an da la stòria.
Ché gh’èm le müre, i palàa e i’arch
da la gluriusa tèra da san March,
doe dòrma antich gueriér a cent a cent
con tanc màrter dal nòst Risurgiment.
I’è ròbe da nagót, ma, töte ‘nsèma,
le ma tègn ché ligat a la me Crèma
da giòie santificada e da dulur,
coi me mòrt che ma spèta arent a lur,
an mèzz ai cios, i prat, le stradeline,
doe che canta i rosgos, le speransine,
senza sperá ‘n unur, an’atensiú,
a spetá ‘l dé da mor cumè ‘n cuiú.
E adès se argü da Crèma urá sparlá,
i’aará a che fa con me, i’aará a che fa.
(Vergonzana, 3 novembre 1849 – Bolzano, 8 aprile 1924)
